Öz: Bu çalışmada, endüstride yaygın olarak kullanılan AL 6063 alaşımın tel erozyon tezgâhında işlene bilirliği araştırılmıştır. Tel erozyon parametresi olarak time off, dielectric, wire feed ve wire tension seçilmiştir. Bu çalışmanın deneysel tasarımında Box-Behnken yanıt yüzey yöntemi kullanılmıştır. Deneyler, AF 250 yüksek hassasiyetli CNC tel erozyon tezgâhında yapıldı. Elektrot olarak 0,25 mm çapında çinko kaplı pirinç tel kullanıldı ve tüm deneylerde 10 mm x 50 mm x 90 mm boyutlarında AL 6063 numuneler kullanıldı. Kerf değerleri LEICA DM4000M optik mikroskop cihazı kullanılarak ölçüldü. Deneysel sonuçlara göre; En düşük kerf değeri 271 µ olarak elde edilmiştir. Kerf için ANOVA analizinde Model F değeri 44,61'dir. Ayrıca model, p değerinin <0,05 olması nedeniyle belirlenen değişkenlerin ve modelin istatistiksel olarak anlamlı olduğunu göstermiştir. Tel erozyon parametreleri kerf için F ve P değerlerine göre son derece önemlidir. Deneysel sonuçlarına göre parametreler aşırı öğrenme makineleri yöntemi ile optimize edilmiştir. Çalışmada Anaconda-Python 3.9 kullanıldı. DL için optimizasyon algoritması olarak adam, aktivasyon fonksiyonu olarak relu ve sigmoid kullanıldı. Deneylerde gizli katman sayısı 3 ve her bir gizli katmandaki nöron sayısı 20’dir. Eğitim için verilerin %90 belirlenmiş olup, test için %10’u kullanıldı. DL ile yapılan analizlerde kerf için eğitim MSE değeri 9,209, test MSE değeri 6,657 ve r2 değeri 0,9867 olarak elde edilmiştir. Sonuç olarak farklı çıktılara (kerf) göre farklı optimizasyon yöntemlerinin uygulanabileceği sonucuna varılmıştır. Ayrıca yapay zekâ tabanlı optimizasyon yöntemlerinin kerf değerleri hakkında başarılı tahmin sonuçları verdiğini göstermektedir. Bu sonuçlara göre gelecekteki çalışmalar için ideal DL modeli sunulmuştur. ORCID NO: 0000-0002-4745-9164, 0000-0001-5712-0650
Anahtar Kelimeler: AL 6063 alaşım, Tel erozyon, Box-Benhken, Kerf, Derin öğrenme
|
