Amaç: Aşırı oturmalar hem üst yapı, hem de çevre yapılar açısından tehlikeler oluşturmaktadır. Aşırı oturmaların temel sebebi, zeminin taşıyamayacağı yapı yüklerine maruz kalması ile meydana gelmektedir. Oturma, ağırlıklı olarak, yük altında, zemindeki suyun bir miktarının dışarı çıkması sonucunda, boşluk hacminin azalması ve danelerin birbirine yaklaşması ile meydana gelen zemindeki düşey deformasyondur (konsolidasyon oturması). Oturma mertebesi, maruz kalınan yük ile süre arasındaki ilişki ile belirlenir. Süre, inşaat planlamasında oldukça önemli bir faktördür. Özellikle, ince daneli suya doygun yumuşak zeminlerde yapı yükü ve /veya sürşarj kaynaklı aşırı oturma problemleri inşa öncesinde elimine edilmelidir. Bu amaçla; özellikle ince daneli doygun zeminlerde, zeminin maruz kalacağı yapı yükünden dolayı oluşması olası oturma miktarı eğer aşırı oturma oluşma olasığını ortaya koyuyorsa, değer kabul edilebilir değerlere getirilecek şekilde, ya yük azaltılmalı ya yapı boyutu değiştirilmeli ya da zeminin iyileştirilmesi gereklidir. Zemin iyileştirme yöntemi uygulanacak ise, literatürde yer alan yöntemlerden birisi ya da birkaçı, zemin cinsi ve sınıfı da dikkate alınarak uygulanabilir. Yöntem: Bu çalışmada; zemin iyileştirme yöntemlerinden birisi olan prefabrik düşey drenler yardımıyla önyükleme yapılmış yumuşak killi bir zemin üzerine inşa edilmiş bir demiryolu dolgusunun oturma değerleri sayısal analizler ile incelenmiştir. İdealize edilmiş zemin profili sahada gerçekleştirilen sondajlardan; profildeki zeminlerin özellikleri ise, arazi deneyleri ve sahadan gelen zemin örnekleri üzerinde gerçekleştirilen laboratuvar deneylerinden belirlenmiştir. Sayısal analizler için gerekli dren, geogrid ve dolgu özellikleri, sahada uygulanan projede alınan değerler ile aynı kullanılmıştır. Tüm analizler, PLAXIS 2D programı kullanılarak yapılmıştır. Sonuç: Gerçekleştirilen sayısal analizlerin sonuçlarına göre; prefabrik düşey drenler ile önyükleme işleminin, oturma değerlerini makul değerlere indirdiği görülmüştür. ORCID NO:0009-0004-1768-6237
Anahtar Kelimeler: Prefabrik düşey dren, Önyükleme, Doygun yumuşak zeminler, PLAXIS 2D
|
