Geoteknik deprem mühendisliğinde, zeminlerin gerilme-şekil değiştirme özellikleri deprem etkisini değerlendirmek için kullanılan en kritik parametrelerden biridir. Dolayısıyla, yapıların sismik tasarım aşamasında zeminlerin dinamik davranışının doğru olarak belirlenebilmesi ve tasarım için doğru parametrelerin kullanımı oldukça önemlidir. Litaratüdeki çoğu çalışma temiz kumlar ve non-plastik ince dane içeren kumların dinamik davranışları üzerine yoğunlaşmıştır. Ancak, doğal zeminler içerisinde kum, silt ve kili de içerisinde barındırmaktadır. Dolayısıyla, bu tür doğal zeminlerde temiz kumlar için elde edilen parametrelerin kullanımı hatalı olacaktır. Bu çalışmada ise killi kumların yüksek deformasyon seviyelerindeki kayma modülü parametrelerinin elde edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, farklı mineralojiye sahip kil içeren kumların yüksek deformasyon seviyelerindeki kayma modülü ve sönüm oranı parametreleri elde edilmiştir. Deneysel çalışmada, iki farklı mineralojiye sahip kil ile (montmorillonite ve kaolin), üç farkı kil içeriğinde (%5,10 ve 15) hazırlanan killi kum örneklerin yüksek deformasyon seviyelerindeki davranışları belirlenmiştir. Örnek hazırlama metodu olarak, mümkün olduğunca homojen örnek hazırlanabilmesine olanak veren ıslak tokmaklama ile hazırlanmıştır. Örneklerin rölatif sıkılığı %50 olarak seçilmiştir. Deneyler, 4 farklı çevrimsel gerilme oranı (CSR) seviyesinde gerçekleştirilmiş ve konsolidasyon basıncı 100 kPa olarak seçilmiştir. Kil mineralojisinin ve kil içeriğinin kayma modülünü ve sönüm oranını yüksek deformasyon seviyelerindeki etkisi incelenmiştir. Kayma modülünün ve sönüm oranının, kil içeriğinden ve çevrimsel gerilme oranı genliğinden belirgin olarak etkilendiği gözlemlenmiştir. ORCID NO: 0000-0001-7189-8098
Anahtar Kelimeler: Kayma modülü, Sönüm oranı, Kaolin, Montmorillonite
|
