Bu çalışmanın amacı, projeksiyon kaynak kalitesinin arttırılmasıdır. Kaynak prosesi birçok parametreye bağlı olması sebebiyle karmaşık bir süreçtir. Kaynak yönteminin kullanıldığı uygulamalarda çevresel veya kaynak parametrelerinden kaynaklı birçok hata meydana gelebilmektedir. Yapılan bu çalışmada kaynak cıvatalarının sac parça üzerine yeterince metalurjik bağ oluşturamaması ve hatanın deneysel yöntemlerle incelenmesi üzerinedir. Kaynak prosesi sırasında yetersiz metalurjik bağ; kaynak sıçramaları, zayıf nüfuziyet, bunun sonucunda da düşük mukavemetli kaynak bağlantı noktalarına sebep olmaktadır. Bu çalışmada, 3 meme kaynak cıvatasının kullanıldığı kaynak proseslerinde optimum kaynak mukavemet değerleri araştırılmıştır. 3 meme kaynak cıvatasının sac malzeme temas yüzeyleri üzerindeki etkisini araştırmak için 2 farklı meme yüksekliğine sahip cıvata kullanılmıştır. Seçilen 3 meme cıvataları M6x12 mm boyutlarında, 358 MPa akma, 552 MPa çekme dayanımına sahip malzemeden imal edilmiştir. Bu cıvataların temas yükseklikleri 1 mm ve 0,7 mm’dir. Deneysel çalışmada kaynak parametreleri sabit tutularak temas yükseklikleri değerlendirilmiştir. Projeksiyon kaynak yönteminin kullanıldığı çalışmada kaynak akımı 27 kA, kaynak zamanı 1 cycle ve kaynak kuvveti 550 kg olarak çalışılmıştır. Çalışma kapsamında otomotiv sektöründe kullanılan 2 mm kalınlığındaki sac malzeme üzerine projeksiyon kaynağı ile 0,7 ve 1 mm uzunluğunda temas yüksekliklerine sahip 3 meme kaynak cıvatalarının kaynak mukavemet değerleri incelenmiştir. Yapılan kaynak işlemi sonrasında, kaynaklı numuneler üzerine tahribatlı testler uygulanmıştır. Tahribatlı sonuçlarına göre 1 mm temas yüksekliğine sahip kaynak cıvatasının kullanıldığı projeksiyon kaynağının kopma yükü 0,7 mm temas yüksekliğine sahip cıvatadan büyüktür. Elde edilen mekanik testlerin SEM görüntüleri de 1 mm temas yüksekliğine sahip 3 meme kaynak cıvatasının daha yüksek nüfuziyet gösterdiğini kanıtlamaktadır. ORCID NO: 0000-0001-9927-3268
Anahtar Kelimeler: Projeksiyon Kaynağı, Kaynak cıvatası temas yüksekliği, 3 meme kaynak cıvatası
|
